Vydatnoho diyacha Velykoyi Frantsuz′koyi revolyutsiyi Maksymiliana Robesp’yera (1758—1794) spochatku vvazhaly uosoblennyam usich lyuds′kych chesnot i spravzhnim predstavnykom narodu, a potim zvynuvachuvaly u rozv’yazanni kryvavoho teroru, nazyvayuchy tyranom i dyyavolom u lyuds′kiy podobi. «Spohady» yoho sestry SHarlotty — tse rozpovid′ pro zhyttya, diyal′nist′ i pohlyady Maksymiliana ta yoho molodshoho brata Ohyustena, scho buv yoho spobornykom; tse svoyeridna sproba vidnovyty spravedlyvist′. Vydannya takozh mistyt′ rozdumy Napoleona pro Maksymiliana Robesp’yera (imperator dobre znav Ohyustena Robesp’yera, bahato chuv vid n′oho pro yoho starshoho brata i buv obiznanyy z pohlyadamy ostann′oho), kil′ka promov samoho Maksymiliana Robesp’yera, deyaki dokumenty, scho stosuyut′sya rodyny Robesp’yeriv, a takozh esey Al′bera Laponere «Lyudy-pryntsypy», scho ye vstupom do odniyeyi z pershych publikatsiy «Spohadiv».