U knyzi pokazani osnovni etapy stanovlennya mizhvoyennoyi Lytovs′koyi Respubliky, yiyi zlety y padinnya. Dokladno vysvitleno nayyaskravishi storinky Viyny za nezalezhnist′ i zbroynoyi borot′by za sobornist′ lytovs′kych zemel′ (1919–1923). Znachnu uvahu prydileno personal′nym portretam lyudey, yaki stvoryuvaly bahnetom i shableyu vil′nu Lytvu v ryadach Viys′ka Lytovs′koho i Soyuzu stril′tsiv Lytvy, rozbudovuvaly natsional′ni zbroyni syly v povoyenni 1920–1930-ti roky. Tvir daye zmohu oznayomytysya z usiyeyu palitroyu nadzvychayno nasychenoho i yaskravoho politychnoho zhyttya Lytovs′koyi derzhavy tiyeyi epochy. Na storinkach postayut′ zhyvi obrazy «bat′kiv-zasnovnykiv» Respubliky Y. Basanavichyusa, A. Smetony, A. Vol′demarasa, M. Slyezhyavichyusa, E. Halvanauskasa ta bahat′och inshych, bez yakych nemozhlyvo uyavyty uspich «Lytovs′koho modernoho proyektu». Okreme mistse zaymaye pytannya ukrayins′ko-lytovs′kych vzayemyn. YAkoyu bula rol′ Lytvy u spryyanni ukrayins′komu natsional′nomu ruchu? SCHo poyednuvalo patriotychni syly oboch narodiv? Na tsi ta inshi zapytannya sprobuvav daty vidpovid′ avtor. TSey tvir – vikno v mynule, rozpovid′ pro te, chym zhylo pershe pokolinnya doby nezalezhnosti, yoho povsyakdennist′ i svyata, strachy i nadiyi. Kym buly yoho heroyi ta zradnyky? CHto tvoryv novyy lytovs′kyy panteon? TSe istoriya pro lyudey, yaki viryly u velych Materi-Lytvy ta hotovi buly viddaty zhyttya za povernennya «Svyaschennoho hrada» Vil′nyusa. TSe istoriya «narodzhenych vil′nymy» ditey romantychnoyi doby, yaki vmily mriyaty razom iz S. Hirenasom i S. Daryusom, zachytuvalysya Mayronisom, prahnuly buty schozhymy na R. Martsynkusa ta P. Lyubinasa i zlitaly za chmary razom z «CHyurl′onisom lytovs′koho neba» A. Hustaytisom.