«Potop» — istorychnyy roman-epopeya pol′s′koho pys′mennyka Henryka Senkevycha (1846 – 1905), laureata Nobelivs′koyi premiyi z literatury (1905). TSe druha chastyna istorychnoyi trylohiyi, kudy takozh vchodyat′ romany «Vohnem i mechem» ta «Pan Volodyyovs′kyy». Syuzhet «Potopu», zasnovanyy na istorychnych podiyach, povyazanyy z tak zvanym SHveds′kym potopom, koly do Rechi Pospolytoyi vtorhlysya shvedy (1655—1660). CHas diyi romanu tryvaye z 1654 po 1657 rik. Na tli shyrokoyi panoramy zhyttya Rechi Pospolytoyi seredyny XVII stolittya avtor detal′no opysuye chid viyny, na pershomu etapi yakoyi, v rezul′tati chyslennych zrad pol′s′kych mahnativ, shvedy praktychno bez zusyl′ zachoplyuyut′ krayinu. Velyku uvahu v «Potopi» prydileno heroyichniy oboroni YAsnohors′koho monastyrya, de zberihayet′sya osoblyvo shanovana v Pol′schi CHenstochovs′ka ikona Bozhoyi Materi, i vzahali tiy roli, yaku tsya oborona zihrala v pidyomi natsional′noho duchu. TSey opir pryviv, zreshtoyu, do vidrodzhennya Rechi Pospolytoyi i povnoho vyhnannya zaharbnykiv. U tsych dramatychnych istorychnych podiyach bere bezposerednyu uchast′ molodyy polkovnyk Andzhey Kmitsyts, yakyy na pochatku SHveds′koho potopu pryluchyvsya do proshveds′kych syl, prote potim pereyshov na storonu patriotiv i chyslennymy viys′kovymy podvyhamy spokutuvav provynu. Bahato v chomu tsym vin mih zavdyachyty svoyiy narecheniy Olen′tsi Bilevych…