Dannyj tom «Memuarov» gercoga de Sen-Simona (1675—1755) ochvatyvaet period s vesny 1707 goda po nachalo zimy 1710/11 goda. Pered nami — zakat blistatel′noj epochi Lyudovika XIV Odin za odnim uchodyat iz zhizni blizkie k korolyu lyudi, v tom chisle ego rodstvenniki: Mes′e Princ, Mes′e Gercog, princ de Konti, marshal de Noaj, episkop SHartrskij, Luiza de Laval′er, princessa de Subiz, grafinya de Gramon, vospitatel′nica «detej Francii» marshal′sha de La Mott, duchovnik otec de Lashez, pridvornyj architektor Mansar. Pokidayut politicheskuyu ili pridvornuyu scenu i drugie vidnye personazhi: marshal de Katina reshaet udalit′sya ot del, korol′ otpravlyaet v otstavku, a zatem i v ssylku voennogo ministra SHamijyara, glavnyj korolevskij svyashhennik kardinal de Bujon perechodit na storonu vragov Francii. Novoispechennye ministry Vuazen i Demare, novyj duchovnik otec Tel′e vyglyadyat zhalkoj parodiej na ranee okruzhavshich korolya vydayushhichsya deyatelej, a inoj raz igrayut zloveshhuyu rol′ v zhizni strany. Sen-Simon risuet izvilistye puti, kakimi lyudi dobivalis′ vysokich zvanij i dolzhnostej na gosudarstvennoj i voennoj sluzhbe; podcherkivaet, chto daleko ne vsegda glavnuyu rol′ v vybore kandidatov igrali ich sposobnosti. Povestvuya o padenii i vozvyshenii priblizhennych k monarchu lic, memuarist zhivopisuet sushhestvovavshie pri dvore kliki i interesy, kotorymi te rukovodstvovalis′; raskryvaet tajnye pruzhiny pridvornych intrig, kotorye mogli vozvysit′ lyudej nichtozhnych i pogubit′ samych dostojnych. Podrobno rasskazyvaetsya o trech glavnych intrigach s uchastiem pridvornych klik: ob intrige lotaringcev protiv gercoga Burgundskogo, o vozvrashhenii gercogu Orleanskomu milosti korolya i o zhenit′be gercoga Berrijskogo. Poslednyaya v znachitel′noj stepeni byla delom ruk samogo Sen-Simona, o chem vposledstvii on gor′ko sozhalel.